بررسی اثر حشره کش های ایمیداکلوپرید، پیریمیکارب، اکسی دیمتون متیل، دیمتوات و ابامکتین روی شته ی سبز هلو (sulzer) myzus persicae در چند منطقه ی آذربایجان شرقی در شرایط مزرعه ای

شته ی سبز هلو (sulzer) myzus persicae، یکی از مهم ترین آفات درختان میوه، گیاهان زراعی و زینتی در دنیا می باشد. این حشره همه جازی بوده و در اکثر نقاط دنیا از جمله در بسیاری از مناطق کشور ما انتشار دارد. شته ی سبز هلو طیف میزبانی وسیعی دارد و در بسیاری از مناطق می تواند به صورت آفت کلیدی در آید. روش های مختلفی برای کنترل این حشره وجود دارند که استفاده از آفت کش ها متداول ترین روش مهار آن است. در سال های گذشته استفاده ی بیش از حد مواد شیمیایی باعث ایجاد مشکلات زیادی از جمله آلودگی محیط زیست، بروز مقاومت در جمعیت های حشرات آفت، برهم خوردن تعادل بوم شناختی و مانده ی غیرمجاز آفت کش ها در محصولات کشاورزی شده است. آزمایش های مزرعه ای طی سال های 1389 و 1390 روی درختان هلو، بادام و بوته های خیار در چند منطقه ی استان آذربایجان شرقی انجام شدند. در این آزمایش ها از حشره کش های ایمیداکلوپرید، پیریمیکارب، اکسی دیمتون متیل، دیمتوات و ابامکتین در سه غلظت نصف، برابر و 5/1 برابر دوز توصیه شده ی مزرعه ای هر یک از حشره کش ها و از آب معمولی به عنوان تیمار شاهد استفاده شدند. به این ترتیب در هر آزمایش، 16 تیمار مختلف با چهار تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تعیین تأثیر حشره کش های آزمایش شده روی جمعیت شته ی سبز هلو، یک نمونه برداری دو روز قبل از تیمار با حشره کش ها و تعداد سه نمونه برداری با فواصل دو، شش و 10 روز بعد از تیمار با حشره کش ها انجام شدند. در سال 1390 به علت پایین بودن جمعیت شته ی سبز هلو در اکثر مناطق، ارزیابی دقیقی از اثر حشره کش ها بدست نیامد. تجزیه ی داده ها با استفاده از نرم افزار sas انجام شد. نتایج تجزیه ی مرکب مکان در سال 1389 نشان دادند که اثر حشره کش ها روی شته ی سبز هلو در مناطق خلعت پوشان، کافی الملک و نظرلو به طور معنی داری متفاوت بود. نتایج این بررسی نشان دادند که در خلعت پوشان و کافی الملک از بین حشره کش های مورد استفاده ایمیداکلوپرید در هر سه نوبت نمونه برداری بعد از تیمار با حشره کش ها، بهترین شته کش مصرفی بود. بعد از ایمیداکلوپرید، پیریمیکارب اثر کنترلی بالایی روی شته ی سبز هلو در منطقه ی خلعت پوشان داشت اما در کافی الملک این حشره کش در مقایسه با ایمیداکلوپرید اثر کنترلی قابل قبولی نداشت. حشره کش های ابامکتین و اکسی دیمتون متیل، در منطقه ی خلعت پوشان نیز موجب کنترل قابل قبول شته ی سبز هلو شدند، اما در کافی الملک اکسی دیمتون متیل و دیمتوات بعد از ایمیداکلوپرید حشره کش های موثری روی شته ی سبز هلو بودند. همچنین نتایج این بررسی در سال 1389 نشان دادند که جمعیت خلعت پوشان شته ی سبز هلو به حشره کش های مورد آزمایش در مقایسه با جمعیت های مناطق دیگر مورد بررسی بیشترین حساسیت را داشت.